Naar aanleiding van een Frans opiniestuk, maakt deze Focus Paper een kritische analyse van de recente oproep om een openbaar en democratisch debat te houden rond het militaire gebruik van kernwapens. De auteurs stellen dat, hoewel de impuls om het nucleaire beleid te democratiseren voortvloeit uit een legitieme vraag naar transparantie en aansprakelijkheid, dit uiteindelijk een fundamenteel verkeerde interpretatie is van wat nucleaire afschrikking inhoudt en welke de strategische pijlers ervan zijn. De paper belicht de onvermijdelijke spanning tussen democratisch overleg en de operationele logica van afschrikking, die staat of valt bij geheimhouding, snelheid en gecentraliseerde beslissingen.
De auteurs tonen aan dat nucleaire afschrikking allesbehalve arbitrair of aftands is, maar een stabiliserende kracht blijft in een onzekere globale context. Daarnaast weerleggen ze binaire narratieven waarbij “realisten” en “idealisten” tegen elkaar worden uitgespeeld en pleiten ze in de plaats daarvan voor een genuanceerd en onderbouwd begrip van nucleair beleid, op basis van strategisch realisme. Tot slot waarschuwen ze dat een verkeerde framing van het debat de geloofwaardigheid van afschrikking zou kunnen ondermijnen, met potentieel gevaarlijke gevolgen, zeker in de volatiele geopolitieke context van vandaag.
In plaats van te proberen om het nucleaire wapenbeleid te “democratiseren” in simplistische termen, roept deze paper op tot een helder debat over de legitimiteit en beperkingen van dat beleid, alsook over de voorwaarden om dit debat uiteindelijk te overstijgen.
(Alleen beschikbaar in het Frans)
Onderzoekslijnen: Defensie-capaciteiten en –technologieën; Dreigingen, uitdagingen en strategische respons; Veiligheids- en defensiearchitectuur
Bron afbeelding: Marine nationale (France) (sous-marins nucléaires lanceurs d’engins (SNLE))
Focus Paper 52
Débat démocratique sur l’arme nucléaire :
une illusion dangereuse