Van alle internationale instellingen heeft de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) de grootste impact ondervonden van de massieve militaire campagne die Rusland lanceerde tegen Oekraïne op 24 februari 2022. De invasie vormt een ernstige schending van de grondbeginselen van de OVSE, die vastgelegd zijn in de slotakte van Helsinki (1975), en doet twijfel rijzen over de levensvatbaarheid van een organisatie die is opgericht om het sluiten van samenwerkingsakkoorden inzake veiligheid tussen Rusland en het Westen te bevorderen. De oorlog zorgt opnieuw voor politieke blokkades binnen de OVSE en maakt een einde aan de bemiddelende rol van de organisatie in Oekraïne. Niet alleen worden de missies van de OVSE door de oorlog in Oekraïne ernstig verstoord, ook haar beslissingsvermogen komt steeds meer in het gedrang. Dit zijn ongetwijfeld harde tijden voor een organisatie die in het post-Koude Oorlog-tijdperk heeft bijgedragen tot de regionale veiligheid en nog steeds de veiligheid helpt te waarborgen in Moldavië, de Westelijke Balkan, de zuidelijke Kaukasus en Centraal-Azië.
Aangezien de oorlog in Oekraïne voortwoedde in 2022, zaten de meeste diplomatieke onderhandelingen binnen de OVSE in Wenen in het slop. Ondanks de druk op de organisatie nu Europa wordt geteisterd door oorlog, heeft evenwel (tot nu toe) nog geen enkele deelnemende staat haar bestaan publiekelijk in vraag gesteld. Terwijl sommige waarnemers de teloorgang van de OVSE voorspellen en stellen dat het niet langer in staat is de veiligheid in Europa te garanderen, benadrukken anderen dat het, weliswaar met een aantal dieptepunten, een waardevol forum blijft voor dialoog tussen Moskou en het Westen en de enige multilaterale instelling buiten de VN waar Europese en Euraziatische veiligheidskwesties inderdaad nog steeds grondig behandeld kunnen worden. Gezien de toenemende spanningen door de oorlog in Oekraïne, is een vastberaden inspanning nodig om de organisatie in stand te houden. Staten kunnen het aanzienlijke risico dat de OVSE verlamd raakt of uiteenvalt enkel beperken door hun inspanningen op te voeren. In 2023 zullen de deelnemende lidstaten voor een reeks beslissingen staan die mee zullen bepalen of de OVSE haar rol zal blijven uitoefenen als multilateraal platform dat regionale veiligheidskwesties kan beheren, of haar relevantie en capaciteiten zal verliezen. Wat zijn de voornaamste scenario’s voor de OVSE in deze context? Hoe kunnen we de organisatie actief en functioneel houden en met welk doel? Als ze al een rol kan spelen bij de aanpak van de oorlog en de gevolgen ervan, welke is dat dan? Hoe kan ze helpen de dialoog nieuw leven in te blazen en op termijn de vrede te herstellen in Europa?
Om te kunnen debatteren over deze vragen die van groot belang zijn voor de Europese veiligheid, hebben we twee voorname panelleden uitgenodigd: ambassadeur Fred TANNER, voormalig senior adviseur van de secretaris-generaal van de OVSE in Wenen en momenteel gasthoogleraar aan The Graduate Institute in Genève (IHEID), en dr. Pál DUNAY, hoogleraar NAVO en Europese veiligheidsaangelegenheden aan het George C. Marshall European Centre for Security Studies.
Avondconferntie
Gevolgen van het Russisch-Oekraïense conflict voor de OVSE en de vrede
en stabiliteit in Europa
Video’s van de conferentie:
Prof. dr. Pál DUNAY
Ambassadeur (b.d.) Fred TANNER, PhD
Moderator: Nicolas GOSSET
Taal : Engels
19 januari 2023, 17.00 u. – 18.30 u.
> 16.30 u. – Onthaal
> 17.00 u. – Conferentie
> 18.30 u. – Receptie
Campus Renaissance
Hobbemastraat 8
1000 Brussel